Przyroda pogoda i klimat w Polsce

19 sierpnia 2019

Polska leży w strefie umiarkowanej, w strefie przejściowej z morskiej na kontynentalną. O cechach pogody w Polsce decyduje jej lokalizacja w obszarze cyrkulacji mas powietrza tworzących się nad Oceanem Atlantyckim, a także suche powietrze kontynentalne w umiarkowanych szerokościach geograficznych i tropikach Europy i Azji. W wyniku wpływu tak dużej liczby czynników pogoda w Polsce jest dość kapryśna, znaczące różnice obserwuje się zarówno w poszczególnych sezonach letnio-zimowych, jak i przez całe lata. Ta zmienność jest szczególnie wyraźna w naturze okresu zimowego, który jest czasem mokry (oceaniczny), a następnie suchy, kontynentalny. W północnych i zachodnich regionach Polski częściej obserwuje się umiarkowany klimat morski, który charakteryzuje się łagodnymi, wilgotnymi zimami i chłodnymi sezonami letnimi ze znacznym udziałem opadów. Ale klimatyczny charakter wschodniej części Polski ma wszystkie oznaki klimatu kontynentalnego – mianowicie mroźne zimy i duszne lata.

Przyroda pogoda klimat

Spis treści:

Klimat w Polsce

Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego, przejściowego z morskiego na kontynentalny. O cechach klimatycznych Polski decyduje jej pozycja w strefie cyrkulacji mas powietrza tworzących się nad Oceanem Atlantyckim i suchym powietrzem kontynentalnym o umiarkowanych szerokościach geograficznych i tropikach Eurazji. W rezultacie pogoda w Polsce jest bardzo nastrojowa, ze znacznymi różnicami w poszczególnych porach roku na przestrzeni kilku lat. Ta zmienność jest szczególnie widoczna w naturze zim, które są albo mokre, z natury oceaniczne, albo (rzadziej) suche, kontynentalne. Północne i zachodnie regiony Polski są zdominowane przez umiarkowany morski klimat z łagodnymi, mokrymi zimami i chłodnymi sezonami letnimi z dużymi opadami deszczu. Ale klimat wschodniej części kraju ma wszystkie cechy kontynentu, czyli mroźne zimy i gorące, suche lata.
W rezultacie możemy powiedzieć, że w Polsce występuje napływ wszystkich rodzajów mas powietrza charakterystycznych dla półkuli północnej. Pod tym względem klimat Polski jest bardzo zróżnicowany, co stwarza znaczne trudności w przewidywaniu pogody. Polski klimat charakteryzuje się zmiennością pogody w różnych latach, spowodowaną różnicami atmosferycznymi i zderzeniami mas powietrza krążących po terytorium kraju. Czasami gorące i suche lata są obserwowane przez kilka lat z rzędu, a następnie okres chłodnych i mokrych sezonów letnich. Zjawisko to ma charakter cykliczny, a każdy cykl trwa kilka lat. Należy wziąć pod uwagę ogólny obraz klimatu Polski, nie pomijając bardzo ważnego aspektu, jakim jest topografia nizinna. Jego kontury wyraźnie pojawiają się w Europie od Francji po Ukrainę. Elementy terenu przyspieszają ruch wszystkich masywnych prądów powietrznych, w tym także pochodzących z Oceanu Atlantyckiego lub Morza Północnego. Ważną rolę odgrywa także położenie geograficzne Polski na kontynencie. Decydujący wpływ na klimat kraju ma znaczna odległość od dużych zbiorników wodnych, a także bliskość rozległych terytoriów kontynentalnych. Mówiąc o cechach klimatycznych Polski, należy podkreślić, że są one spowodowane przede wszystkim Oceanem Atlantyckim i ogromną przestrzenią terytorialną całego kontynentu euroazjatyckiego. Morza mają również znaczący wpływ na polski klimat. W przypadku północnej Polski mówimy o Morzu Bałtyckim, a południowe części kraju są dotknięte prądami powietrznymi wytwarzanymi nad Morzem Śródziemnym i Morzem Czarnym

Wiatr w Polsce

Wiatry: bryza morska i wiatr górski

Głównymi systemami determinującymi pogodę są stałe regiony baryczne: islandzka strefa niskiego ciśnienia, bardziej widoczna w zimie i Azorska strefa wysokiego ciśnienia, szczególnie aktywna latem, a także sezonowa strefa zmiennego ciśnienia w Azji: zimowa strefa wysokiego ciśnienia w Azji Wschodniej i letnie południe Azjatycka strefa niskiego ciśnienia. Taki rozkład ciśnienia atmosferycznego powoduje, że Polska znajduje się w strefie dominujących wiatrów zachodnich (60% wszystkich dni w roku jest wietrznych). Zasadniczo wiatry te wieją w kosmosie od Czech po Norwegię i Szwecję. Jednak na wschodzie kraju rośnie odsetek wiatrów wschodnich, w górach – na południu. Wietrzność przez cały rok jest zwykle nierówna. W miesiącach letnich, czyli od lipca do września, przeważają wiatry zachodnie. Ponadto zimą, zwłaszcza w grudniu i styczniu, wieją wiatry wschodnie w Polsce. Poza sezonem wyrównany jest udział wiatrów z zachodniego i wschodniego sektora. Zwykle słaby, umiarkowany wiatr wieje nad Polską, od 2 do 10 m / s. Silny i bardzo silny wiatr wiejący w obszarze morza może spowodować burzę. W górach wieje również wiatr o prędkości 30 m / s. Huragany, które mogą burzyć drzewa i burzyć dachy domów, są w Polsce rzadkością. Wiatry występują również tylko w określonym obszarze, to znaczy lokalnym. Na przykład latem na wybrzeżu Bałtyku, podczas bezchmurnej pogody, można poczuć przyjemny, lekki powiew wiatru z morza. To bryza morska, która występuje w ciągu dnia i przenika do 10 km w głąb lądu. W nocy zmienia się kierunek lokalnego wiatru. Powstaje bryza kontynentalna, a masy powietrza przenoszą się z ochłodzonego wybrzeża do ciepłego morza. W Polsce zjawisko „chalny” jest powszechnie znane – wiatr wiejący w Tatrach o tak wyjątkowej sile, że stał się bohaterem wielu wierszy i obrazów. Jednak tak silny, porywisty wiatr nie jest unikalny w całej Polsce. Jest obserwowany we wszystkich górach świata pod międzynarodową nazwą „suszarka do włosów” i powoduje wzrost temperatury, a także spadek wilgotności powietrza po stronie gór przeciwnej do wiatru. Ludzie niosą ten wiatr dość mocno, powoduje to objawy pogorszenia samopoczucia fizycznego, depresję psychiczną, zwiększone podrażnienie. Jednocześnie ma taką moc, że ścina drzewa, niekiedy niszczy całe obszary leśne, burzy dachy i przewraca ogrodzenia. Zimą „Halny”” powoduje nagłe ocieplenie, szybkie topnienie śniegu, a nagły wzrost poziomu wody w rzekach stwarza niebezpieczeństwo powodzi.

Deszcz i opady w Polsce

Zachmurzenie i opady

Widocznym efektem zderzenia mas powietrza krążących po terytorium Polski jest zachmurzenie. W naszym kraju jest pochmurno od 60% do 70% całkowitej liczby dni w roku. Najbardziej ponure, pochmurne niebo zdarza się w Polsce zwykle w listopadzie, a najbardziej słoneczna pogoda w sierpniu i wrześniu. Najbardziej intensywne zachmurzenie występuje w pasie jezior północnych i Sudetów, a najmniej w Wielkopolsce i na Nizinie Śląskiej. Średnia liczba pochmurnych dni w roku, to znaczy, gdy zachmurzenie przekracza 80%, wynosi 120-160 dni. Wskaźnik dni słonecznych (przy zachmurzeniu poniżej 20%) wynosi 30-50 dni w roku. Rekordową ilość opadów na terytorium Polski zanotowano w czerwcu 1973 r., Kiedy to w rejonie doliny Chałupy Gonzenicowskiej w Tatrach spadało jednorazowo 30 cm opadów. Występowanie wiatrów zachodnich w Polsce daje wyniki w postaci intensywnych opadów na zachodnich zboczach gór i wzniesień. W Karpatach i Sudetach roczna kwota wynosi 800–1400 mm. Na nizinach i wyżynach średni roczny wskaźnik opadów wynosi od 400 do 750 mm. Podobna ilość opadów występuje w pasie Pojezierza Pomorskiego i Pojezierza Mazurskiego. Jest to konsekwencją bliskości Morza Bałtyckiego, skąd masy wilgotnego morskiego powietrza przemieszczają się na wschód. Najmniej opadów występuje we wschodnich regionach Wielkopolski i Kujaw, położonych z dala od strefy opadów Pojezierza Pomorskiego.

Maksymalne opady występują w miesiącach letnich. W tym okresie opady występują 2-3 razy, a w Karpatach nawet 4 razy więcej opadów niż w sezonie zimowym. Najbardziej równomierny rozkład opadów obserwuje się na nizinach położonych nad morzem. Zima zwykle przychodzi do Polski z północnego zachodu. Roczna liczba dni z opadami śniegu w zachodniej i środkowej Polsce wynosi od 30 do 40 dni, a ponad 50 dni w północno-wschodniej części kraju. W Karkonoszach jest średnio 120 dni śniegu w ciągu roku i 145 w Tatrach. Pokrywa śnieżna trwa najdłużej w górach (do 200 dni) i w północno-zachodniej Polsce (90-120 dni). Najkrótszy czas pokrywy śnieżnej występuje na zachodzie (40-50 dni).

Najcieplejsze miejsca w polsce

Najcieplejsze i najzimniejsze miejsca w Polsce

Najcieplejszą częścią Polski jest Nizina Śląska, w której dominują masy oceanicznego powietrza. Na jego mikroklimat wpływa również jego położenie geograficzne, a mianowicie środowisko wyżej położonych terytoriów. Zatrzymują chmury i wilgoć, dzięki czemu promienie słoneczne przenikają dobrze w obszar nizinny. Zima w tym obszarze trwa około 60 dni, a okres zimowy jest bardzo miękki. Latem jest zawsze ciepło i słonecznie, a okres letni trwa ponad 100 dni. Średnia temperatura w lecie przekracza 18,50 ° C. Najwyższą temperaturę obserwuje się na Równinie Wrocławskiej pod Wrocławiem. Jest to jedyna część terytorium Polski, w której średnia roczna temperatura przekracza 8,50 ° C. Ten łagodny klimat spowodował najdłuższy sezon wegetacyjny w Polsce, ponieważ na tym obszarze trwa 220 dni.
Najzimniejszy w regionie Suwałk, położony w północno-wschodniej części kraju. Obszar ten charakteryzuje się niskimi temperaturami i cechami klimatycznymi, dzięki czemu wygląda jak odległa Skandynawia. Ze względu na ciężkie i długie zimy, trwające ponad 4 miesiące, Suwalszyzna została nazwana „biegunem północnym Polski”. Zimą panuje silny mróz, latem częste upały. W regionie Suwałk obserwuje się największe amplitudy temperatur, wynoszące ponad 230 ° C. Liczba ta jest wyższa niż na obszarach górskich. Średnia temperatura w styczniu, która jest uważana za najzimniejszy miesiąc, osiąga rekordowo wysoki poziom w Polsce, czyli minus 50 ° C. Latem średnia temperatura powietrza wynosi około 17,50 ° C. Średnia roczna temperatura powietrza w pasie jezior Suwałk nieznacznie przekracza + 60 ° C. Nic dziwnego, że termalny lato jest najkrótszym okresem trwającym nie dłużej niż 60 dni. Sezon wegetacyjny trwa tylko około 190 dni, ale cudowna, dzika przyroda Suwalszyczyzny niezwykle dostosowała się do tego trudnego klimatu.

Obszary o najmniejszych i największych opadach

Najsuchszym regionem Polski jest paradoksalnie obszar, na którym koncentrują się liczne rzeki i jeziora. Mówimy o Kujawach – pięknym regionie, oczarowującym błękitną gładką powierzchnię jezior i złote pola, na których rosną słoneczniki. Roczne opady w okolicach jeziora Gopło wynoszą nie więcej niż 300 mm, co jest najniższym wskaźnikiem w skali kraju. Dokładnie odwrotna sytuacja ma miejsce w Tatrach, gdzie częściej niż słońce obserwujemy opady w postaci deszczu, śniegu, a nawet gradu. Skały, mróz i rosa często pojawiają się na skałach i roślinach. Wszystkie z nich należą do tak zwanych opadów atmosferycznych. Cykl wodny w tym obszarze jest niezwykle intensywny. Pasma górskie lub gęsta pokrywa śnieżna przez krótki czas utrzymują wodę. Woda uwalnia się z tej górskiej niewoli w postaci mgły lub unosi się na powierzchnię z krystalicznie czystymi strumieniami. Tatry to największy region najbardziej intensywnych opadów atmosferycznych w Polsce. Jest to najbardziej widoczne w Dolinie Pięciu Jezior, gdzie roczne opady przekraczają 1800 mm. Opady występują w letniej połowie roku, to znaczy od kwietnia do października. Najbardziej mokrym miesiącem jest czerwiec, a najmniejszą szansę na opady obserwuje się zwykle w lutym, aw regionie szczytów górskich we wrześniu. Na szczycie Kasprowy Wierch średnia liczba dni z opadem przy 0,1 mm dziennie wynosi 230 dni, a liczba dni, gdy opady przekraczają 10 mm, wynosi około 50. Kasprowy Wierch ma najdłuższą pokrywę śnieżną. Część opadów (zwłaszcza śniegu) jest porywana przez wiatr, a podczas wzrostu temperatury woda bardzo paruje, co tworzy niesamowicie piękną panoramę. Zimą w Tatrach obserwuje się bardzo ciekawe zjawisko inwersji temperatury. W zagłębieniach i dolinach jest wtedy zimniej niż na wyższych obszarach górskich. Tak zwane mgliste morza powstają w dolnych partiach, tak że powietrze w górnych partiach staje się niezwykle przezroczyste, do tego stopnia, że ze szczytów Tatr można zobaczyć terytoria położone w odległości kilkuset kilometrów.

Struktura Polski

Na północy i zachodzie Polski położone są niziny, zajmujące ponad 3/4 powierzchni kraju. Na południu i południowym wschodzie zastępuje je Wyżyna Śląsko-Małopolska z niskimi (do 600 m) Górami Świętokrzyskimi i głównie płaskowyżem Lubelskim. Na południu rozciągają się pasma Sudetów i Karpat, wzdłuż których przebiega południowa granica Polski.

Terytorium Polski w kierunku południkowym przecinają największe rzeki kraju – Wisła z dopływami San, Wiepsz i Bug (Bug zachodni), a także Odra (Odra) z dopływami Warta, Nysa Łużycka i Bubr. Bardzo małe terytorium w południowej Polsce spłynęło do Dunaju i Dniestru, a na północnym wschodzie do Niemna.

Morze Bałtyckie tworzy na wybrzeżu Polski zatoki Szczecin, Gdańsk i Wisła; znajdują się tam główne porty kraju – Gdańsk, Gdynia i Szczecin.

Rzeki Polski

Odra i Wisła pochodzą z gór na południu, przy polskiej granicy z Czechami i Słowacją. Odra przepływa na północny zachód przez Śląsk, a następnie na północ do Morza Bałtyckiego; jego południkowy odcinek w dolnym biegu tworzy granicę państwową między Polską a Niemcami. U ujścia Odry nad brzegiem Zatoki Morza Bałtyckiego znajduje się port w Szczecinie. Wisła – główna rzeka Polski; mieści dawną stolicę państwa polskiego – Kraków i nowoczesną – Warszawę. U ujścia rzeki na Bałtyku znajduje się duży port w Gdańsku. Bug, najbardziej wodnisty dopływ Wisły, pochodzi z Ukrainy i w znacznej mierze tworzy granicę Polski z Ukrainą i Białorusią. Większość polskich rzek płynie powoli i jest silnie zamulona; wysyłka jest obsługiwana tylko przez częste czyszczenie koryta rzeki.

Gleba w Polsce

Gleba

Gleby w Polsce są w większości niepłodne, ale niezwykle różnorodne. Na północy kraju są zwykle piaszczyste, bielicowe i wymagają nawozów do celów rolniczych. W dolinach rzecznych i pradolinach występują rozległe torfowiska o wysokiej zawartości próchnicy. Najbogatsze gleby próchniczne, w tym gleby czarnozemskie, znajdują się na południu, na złożach lessowych na Śląsku. Gleby w górach zwykle mają cienką warstwę próchnicy i są mało żyzne.

Roślinność i przyroda w Polsce

Roślinność i przyroda

Naturalne lasy środkowego pasa składają się głównie z drewna liściastego, zwłaszcza dębu, buku, brzozy i klonu. Popiół, topola i wierzba przeważają wzdłuż mokrych dolin rzecznych, a brzoza dominuje na glebach bielicowych i podmokłych. Rekultywację lasu prowadzą głównie drzewa iglaste. Lasy mieszane i iglaste tworzą duże połacie, zwłaszcza na biedniejszych glebach piaszczystych w północnej i wschodniej części kraju. Na skrajnym północnym wschodzie, w pobliżu Białegostoku, znajduje się Białowieski Park Narodowy, w którym zachowane są pierwotne lasy iglaste i liściaste.

Fauna

Terytorium Polski jest mocno zaorane i zagospodarowane, dlatego zachowała się tu tylko niewielka część dzikiej fauny. Jelenie i wilki występują w lasach, bobry znajdują się w rzekach, niedźwiedzie w Karpatach, żubry są zachowane w Puszczy Białowieskiej. W wodach przybrzeżnych Morza Bałtyckiego tylko dorsz i śledź mają znaczenie handlowe.